Pitanje: Selamu alejkum. Kod nas u Italiji se jacija klanja sahat i po poslije akšam namaza iako po vaktiji vrijeme jacija nastupa kasnije. Da li je takav postupak ispravan?
Odgovor: We alejkum selam we rahmetullahi we berekatuhu
Uzvišeni Allah je propisao namaz i propisao vremena u kojima se on treba obaviti. Kaže Uzvišeni:
إِنَّ الصَّلَاةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَابًا مَّوْقُوتًا
“Vjernicima je propisano da u određeno vrijeme namaz obavljaju.” (Nisa, 103)
Svaki namaz ima svoje vrijeme koje je pojašnjeno u sunnetu Allahova Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem. Pošto se pitanje veže za nastpanje jacije govorićemo o njenom vremenu. Početak jacijskog vremena nastupa isticanjem akšamskog vremena a to je kada nestane šefek (rumenilo nakon zalaska sunca na zapadu).
Kaže Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem: „Vrijeme akšama traje sve dok nestane svijetleći šefek.“ Hadis bilježi Muslim.
Većina učenjaka riječ šefek u pomenutom hadisu tumači kao rumenilo dok Ebu Hanife, Muzeni i grupa fakiha, također i grupa učenjaka jezika, smatra da je šefek bijelilo koje se pojavljuje nakon rumenila (na zapadu).
Imam Nevevi u komentaru Muslimove zbirke hadisa kaže: „Prvo mišljenje (tj. miljenje većine) je ispravnije.“
Takvimi koji su rađeni na našim prostorima su po pitanju završetka akšamskog i nastupanja jacijskog vremena uzeli hanefijsko mišljenje te na osnovu toga jaciju klanjaju kasnije. Međutim, s obzirom da je prvo mišljenje (tj da jacija nastupa nestankom rumenila) jače onda to znači da jacija na našim prostorima nastupa ranije sve u zavisnosti od vremenskog perioda a ljeti nastupi i skoro 30 minuta prije vremena koje je precizirano takvimom.
Na osnovu gore pomenutog kažemo da se nastupanje jacijskog vremena ne može odrediti istekom sahat i po vremena poslije akšama osim ako je prije toga gledanjem utvrđeno da kod vas šefek nestaje sahat i po vremena poslije akšama.
Stoga imam mesdžida ili neko ko ima znanja treba pratiti nebo pa kada uvide da je nestalo rumenila na nebu tada će se zavšiti akšamsko i nastupiti jacijsko vrijeme.
Za detaljnije znanje o namaskim vremenima možeš se vratiti na knjigu „Namaska vremena“ autora Abdur-Rahima Bale, Allah ga oslobodio iz zatvora taguta, koja je dostupna i na internetu.
A Allah najbolje zna.
Odgovorio: Idriz Bilibani